Slaap is een belangrijk onderdeel van een gezonde leefstijl. Toch zien we slaap vaak als de letterlijke hekkensluiter van de dag. We hechten er weinig waarde aan, het is een noodzakelijk kwaad. Niets is minder waar. Goede slaap is belangrijk om in het dagelijks leven goed te functioneren. Het is ook noodzakelijk om gezondheidsschade te voorkomen. Chronisch slecht slapen heeft risico’s. Slecht slapen vergroot het risico op angststoornissen, depressie en dementie, kanker, obesitas, hart- en vaatziekten en type 2 diabetes.

Heb jij lekker geslapen?

De gemiddelde Nederlander heeft een slechte slaapgezondheid. Maar liefst 1 op de 4 mensen kampt met een slaapprobleem. Twintig procent van de Nederlanders valt weleens in slaap op het werk. De meeste fouten op de werkvloer en in het verkeer komen door een slechte nachtrust. Je concentratievermogen wordt namelijk aangetast door een slechte nachtrust en dat heeft consequenties.

Wanneer heb je een slaapprobleem?

Slaap je gedurende 3 maanden ten minste 3 nachten per week slecht, dan heb je een chronisch slaapprobleem. Word je middenin de nacht wakker en kan je daarna minimaal 30 minuten de slaap niet vatten; ook dan heb je een probleem. Je verstoort de hormoonhuishouding, waardoor je lichaam minder groeihormonen en meer stresshormonen aanmaakt. Slaap je gemiddeld minder dan 6 uur per nacht, ook dan heb je een slaapprobleem.

Drie verschillende symptomen van slapeloosheid

Waarschijnlijk herken je iets uit onderstaande opsomming. We hebben allemaal wel eens een slechte nacht gehad. Maar we spreken hier niet over één slechte nacht, we hebben het hier over een patroon. Er zijn drie soorten patronen van slapeloosheid:

1. Moeite met in slaap komen;
2. Moeite met doorslapen;
3. Te vroeg wakker worden.

Slaapstatistieken en slapeloosheid

Vrouwen komen veel moeilijker in slaap dan mannen. Een kwart van de vrouwen heeft moeite met in slaap komen versus 1 op de 5 mannen. Naarmate we ouder worden, zijn de verschillen groter. Bij de groep 65+ is het verschil het grootst, 19,9% van de vrouwen heeft moeite met in slaap vallen versus ‘slechts’ 7,9% van de mannen.

Word je midden in de nacht wakker en kun je maar moeilijk weer in slaap vallen? Je bent niet uniek.  Met name vrouwen vallen moeilijker weer in slaap. Bij pubers (14 t/m 17 jaar) is dat 28% van de vrouwen versus 19,3% van de mannen. En bij 65+ is dat 25,2% van de vrouwen versus 14,5% van de mannen.

Uit jezelf vroeg wakker worden neemt toe naarmate de leeftijd stijgt. Ruim 1 op de 5 (21%) Nederlanders van 41 t/m 65 jaar wordt te vroeg wakker. Bij de groep van 41 t/m 65 jaar is dat 24% van de vrouwen versus 17,6% van de mannen.

De cirkel van stress

We kunnen dus wel zeggen, slapen is een ware kunst die niet iedereen beheerst. Heb je moeite met slapen, dan heb je een echte uitdaging die je moet tackelen. Want te weinig slaap is écht niet wenselijk voor je immuunsysteem. Slecht slapen à vermoeidheid à slecht functioneren à stress à zorgt voor slecht slapen. Zie jij het patroon? Systematisch 6 uur of minder slapen, zorgt overigens ook voor meer (sport)blessures. En als je een actieve levensstijl wilt onderhouden, dan doe je dit liever zonder die blessures.

Doorbreek de cirkel

Als jij jezelf herkent in bovenstaande, wat kun je dan doen? Een paar tips:

1. Beweeg met name in de ochtend. Dit verlaagt je stresshormonen en bevordert je slaap aan het einde van de dag.
2. Zorg überhaupt voor beweging, want daardoor maak je beter serotonine aan. Dit hormoon is nodig voor de aanmaak van melatonine. Melatonine is een hormoon dat invloed heeft op je slaap-waakritme.
3. Geef je lichaam na een work-out minimaal 2 uur rust voordat je gaat slapen. Heel laat trainen kan je slaapritme in disbalans brengen.

Is dit alles?

Nee, er is veel te vertellen over slapen en de oplossingen voor slapeloosheid zijn niet samen te vatten in slechts 3 tips. Stay tuned… we gaan hier later nog verder op door. Probeer eerst de bovenstaande tips en laat het ons weten als je hulp nodig hebt.

Bronnen: https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/slapen/cijfers-context/huidige-situatie#!node-slaapduur-naar-leeftijd en https://www.hersenstichting.nl/nieuws/genoeg-slaap-geen-garantie-voor-goede-nachtrust/